Linux İpuçları

[*OCAN*]

İlk ipucumuz kullandığınız çevresek değişkenlerle ilgili. Bazen sevdiğiniz ya da ilgi duyduğunuz programı internette indirip, çalıştırmaya çalıştığınızda "command not found" ya da komut bulunamadı hatası verebilir. Bu durumda ilk yapmanız gereken şu komutu komut satırına yazmaktır:

echo $PATH

Bu komutun çıktısı yaklaşık olarak şöyle olacaktır:

/sbin:/usr/sbin:/bin:/usr/bin


Şimdi çalıştıracağımız programın nerede kurulu olduğunu görmek için şunu yazalım:

whereis Programimiz

Bize vereceği çıktı şöyle bişey olacak:

Programimiz: /usr/local/bin/utilityName

Şimdi programımızın yerini öğrendiğimize göre onu kullandığımız çevresel değişkenlerimize katabiliriz:

export PATH=$PATH:/usr/local/bin


Sistemde var olan modulleri sıralama modprobe -l
Netstat ile aktif portlar netstat -tlp
X Serverler arasında geçiş Ctrl+Alt+F3
Hardisk bölümlerini görme sfdisk -l
İşlemci bilgilerini alma cat /proc/cpuinfo


Servera Dahil Olan Makinaalra Oto İp Atamak İçin. ;
Bir linux sunucuda tek bir dosya ile birden fazla ip ekleyebilirsiniz bunun için
DOSYA: ifcfg-eth0-range0 bir dosya yaratın

IPADDR_START=10.0.0.1 (başlangıç ip)
IPADDR_END=10.0.0.50 (bitiş ip)
CLONE_NUM=0 (aynen kalcak)

ve service network restart (redhat için)
Suse için /etc/init.d/network restart


bazen umount komutu ile sürücüleri unmount etmeye çalıştığınızda kullanımda olduğu gerekçesiyle sistem tarafından reddedilir. böyle bir durumda sürücüyü umount komutunun -l prametresini kullanarak zorla unmonut etebilirsiniz, ancak bu eğer onu kullanan bir süreç varsa hata vermesine veya sürücüye o anda yazılmakta olan bir bilgi varsa onun yok olmasına sebep olabilir. en iyi yöntem;

fuser /drive/mount/point

komutuyla bu dizini hangi süreçlerin kullandığını anlamak, bitmesini beklemek veya süreçleri verikaybına sebep olmayacak şekilde sonlandırarak sürücünüzü unmount edebilirsiniz. Eğer bu süreçler bir şekilde takılmış kalmışsa ve çok sayıda ise hepsini birden öldürmek için;

fuser -km /drive/mount/point

komutunu kullanabilirsiniz.Hangi klasörün boyutu en büyük?
du -S | sort -n

Sistemdeki büyük dosyalar hangileri?
ls -l | sort +4n

Belleği en fazla kullanan program hangisi?

ps -aux | sort +4n


XWindows Otomatik Gelsin


Bazen Linux’u açtığınızda direkt olarak Xwindows gelmez. Komut satırında kalır ve siz startx yazarak girebilirsiniz. Ama Xwindows’un otomatik gelmesini istiyorsunuz. Yapılacak işlem:


/etc/inittab dosyasındaki initlevel değerini 5 yapın.


XWindows kullanıcıları için yeteri kadar konsol açılsın


Eger surekli Xwindows kullaniyosaniz ve konsolla pek isiniz olmuyorsa /etc/inittab içindeki:


Kod:



# Run gettys in standard runlevels
1:2345:respawn:/sbin/mingetty tty1
2:2345:respawn:/sbin/mingetty tty2
3:2345:respawn:/sbin/mingetty tty3
4:2345:respawn:/sbin/mingetty tty4
5:2345:respawn:/sbin/mingetty tty5
6:2345:respawn:/sbin/mingetty tty6


Satırlarını


Kod:



# Run gettys in standard runlevels
1:2345:respawn:/sbin/mingetty tty1
2:2345:respawn:/sbin/mingetty tty2
#3:2345:respawn:/sbin/mingetty tty3
#4:2345:respawn:/sbin/mingetty tty4
#5:2345:respawn:/sbin/mingetty tty5
#6:2345:respawn:/sbin/mingetty tty6


olarak degistirmenizi öneririm. Bu, size 4-5 MB arasi RAM’inizi boşaltır. 2 konsol genelde yeterli oldugu icin x kullanıcılarına, kullanmadığınız konsollar kapatmış olursunuz.


Linux her açılışta otomatik mount yapsın


/etc/fstab dosyasına otomatik mount satırlarını eklemek yeterli olacaktır.



Not : Boşluklara dikkat!

Örnekler:

/dev/hda1 / ext3_default 1 1
/dev/cdrom /mnt/cdrom auto user,noauto,nosuid,exec,nodev,ro 0 0

gibi. Eğer otomatik mount yapmak istediğiniz bölüm Fat32 ise dosya tipi yerine "vfat" yazacaksınız. Örneğin:

/dev/hda1 /mnt/Win_c vfat auto,usr,rw 0 0


Linux’da Scandisk


Linux işletim sisteminde esasen scandisk gibi bir işleme gerek yoktur. Aslında Manuel olarak gerek yoktur. Çünkü Linux her açılışta disk kontrol işlemini otomatik olarak yapar. Ama bazı durumlarda manuel olarak yapmak gerekebilir. Bu durumda yapılması gereken işlem şudur. Öncelikle taranacak diski unmount edin. Komut satırında iken:


Kod:


fsck


komutunu vermeniz gerekir. Bu komut esasen hangi dosya sisteminde hangi sorunlar olduğunu bulmak ve gerekli programı başlatmaktır. Yani kendisi sadece test eder, onarmaz. Sorunu bulduktan sonra o dosya sisteminin tamir aracını çalıştırır.

ext2 dosya sistemi için bu aracın adı "e2fsck" dir. Ext3 dosya sistemi için "e3fsck"...

Bu komutların direkt kullanımı ve parametreleri:

-c :disk üzerinde bad sectör taraması yapar.
-f :dosya sisteminin temiz olması halinde bile kontrol eder.
-y : sorulan tüm sorulara "yes" cevabını otomatik olarak verir.

Öncelikle taranacak diski unmount edin...


Kod:


e2fsck /dev/hda1
e2fsck -f -y /dev/hda1
e2fsck -c /devhda1


gibi.


Sabit Disk’lerin 32 bit erişimini açın


Genellikle sabit disklerin 32 bit disk erişimi kapalı oluyor. Bunu açılışta aktifleştirmek için hdparm aracını kullanıyoruz, tabii ki sistemde bunun mevcut olması gerek. Çoğu linux dağıtımında var.

/etc/rc.d dizininde sysinit.rc diye bir dosya olması gerek. Onu bir editörle açıp ortalarında bir yere:


Kod:


hdparm -c1 /dev/hda


satırını ekleyebilirsiniz. hda yerine diskiniz neyse onu koymanız gerektiğini söylememe gerek yok. Tam olarak ne işe yaradığını bilmiyorum ama sistemimde performans sorunum var gibisinden bir soruma aşağıdaki satırı yazmam önerisi gelmişti, atlamadan yazayım:


Kod:


hdparm -u1 /dev/hda



bu da "unmask irq" gibisinden bişey diyor hdparm’ın man sayfaları.

sabit diskinizle ilgili test için ise:


Kod:


hdparm -t /dev/hda
hdparm -T /dev/hda


kullanabilirsiniz.

Linux’ta Num Lock’un otomatik açılma özelliğini kapatma !

Yöntem 1:Konsola aşağıdaki komutları yazın

# /etc/init.d/numlock stop
# chkconfig numlock off

Yöntem 2: /etc/rc.d/rc.local dosyasının sonuna, şu eklemeyi yapın

for t in 1 2 3 4 5 6 7 8
do
setleds +num < /dev/tty$t>
/dev/null
done

Dosyaları parçalara bölmek için kullanacağımız komut --> split
Mesela bir 5480 kb lık mp3 dosyamız olsun.(vatan.mp3).Bu dosyamızı 1 megabyt’lık parçalara bölelim.

b : byte
1 : dosyamız 1 megabyte lık dosyalara böler..yada (2-3-4) dosya büyüklüğüne göre.
m: megabyte

örnek : splıt -b1m vatan.mp3 vatan.mp3

Işlem sonunda Dosyalarımız vatan.mp3as vatan.mp3ab....şeklinde parçalanacaktır.

Bu dosyayı tekrar birleştirmek içinse --> cat

örnek

cat vatan.mp3a* > vatan.mp3